Terugblik Maatschappelijk Voorveld Congres 2025
Zelf & Samen in gemeente Katwijk
Deze editie van het Maatschappelijk Voorveld Congres stond in het teken van de kracht van mensen zelf en hoe we samen aan een sociaal sterkere gemeente Katwijk werken. Kon u er niet bij zijn? We delen graag een mooie terugblik van de inspirerende bijeenkomst. Zo'n 120 aanwezigen die zich dagelijks inzetten voor de Katwijkse, Rijnsburgse en Valkenburgse samenleving waren aanwezig. Dank voor jullie inzet en betrokkenheid!
Sprekers
De middag werd officieel geopend door Emile Soetendal, wethouder welzijn en zorg. Hij vertelde dat we samen al veel bereikt hebben in Katwijk en dat we moeten blijven verbinden en ontmoeten. Waarna dagvoorzitter Jaco van der Bent het stokje overnam. Er waren 2 inspirerende gastsprekers: Carla Kolner en Minchenu Maduro.
Spreker Carla Kolner
Carla vertelde over 'rechtvaardige preventie' in theorie en praktijk vanuit haar haar promotieonderzoek. Zij nam ons mee in de bevindingen uit haar onderzoek naar preventie. Zij gaf aan dat een paradigmashift voor preventie noodzakelijk is van medisch (gezondheid) naar sociaal. Welzijn moet centraal staan en daarmee de sociale basis. Haar conclusie was onder andere een uitspraak van Geoffrey Rose (1992): "Als de primaire oorzaken van ziekten vooral economisch en sociaal zijn, dan moeten de remedies dat ook zijn." Investeren in de sociale basis loont!
Spreker Minchenu Maduro
Minchenu deelde haar persoonlijke verhaal rond het thema 'leefkracht als kompas'. Een inspirerende boodschap over de kracht van verbinding, veerkracht en het echt zien van elkaar. Aan de hand van persoonlijke ervaringen werd duidelijk hoe armoede, kwetsbaarheid en tegenslag ook bronnen van groei kunnen zijn. Hoe één moment van gezien worden een leven kan veranderen en hoe we – net als diamanten – elkaar vormen door ontmoeting, gesprek en betrokkenheid. Leefkracht werd daarbij niet neergezet als een harde, maar als een zachte kracht: de bewuste keuze om te blijven verbinden, juist wanneer het schuurt. De openheid, warmte en herkenning tijdens de bijeenkomst maakten diepe indruk. Samen bouwen we verder aan een samenleving waarin leefkracht richting geeft aan wat we doen – voor en met elkaar.
Doe Mee in Katwijk
Na de inspirerende bijdragen van de gastsprekers werd officieel het vernieuwde platform Doe mee in Katwijk(Verwijst naar een externe website) gelanceerd. De komende maanden kunnen organisaties zich nog aanmelden om onderdeel te worden van dit platform. Ga naar doemeeinkatwijk.nl(Verwijst naar een externe website) en meld uw organisatie aan! Er zijn ook flyers voor inwoners beschikbaar. Wilt u flyers ontvangen om uit te delen of neer te leggen op een centrale plek? Stuur dan een mail naar de projectleider Rosalie van Meijl(Verwijst naar een e-mailadres).
Informatiemarkt Zelf & Samen
Bij binnenkomst en tijdens de pauze hebben 15 organisaties informatie met de congresbezoekers gedeeld. Dit is als zeer informatief ervaren, maar de volgende keer is het nog succesvoller als de tafels in de hal bij binnenkomst staan. Compliment voor de leuke aankleding van de meeste tafels!
Inspiratiesessies
Na de pauze was het tijd voor de verdiepende inspiratiesessies. Aanwezigen konden kiezen uit 6 uiteenlopende sessies.
Tijdens de inspiratiesessie over de klantreis werden de deelnemers meegenomen in wat een klantreis precies is en hoe deze inzicht kan geven in het verbeteren van organisatorische processen en de onderlinge samenwerking. Aan de hand van de persona's van (bedachte) inwoners Keetje en André gingen de deelnemers eerst aan de slag met een inleefoefening. Vervolgens brachten zij in kaart welke stappen Keetje en André zouden ondernemen op het moment dat zij vanuit de bijstand over zouden gaan naar een pensioen. De reacties waren positief: de deelnemers gaven aan dat de klantreis een praktische tool is om processen vanuit het perspectief van de klant te bekijken.
Tijdens de inspiratiesessie 'Kansrijk Opgroeien' nam verloskundige Carola Kamphues de deelnemers mee in de eerste 1.000 dagen van een kind. Op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten liet zij zien hoe belangrijk het is om een stevige gemeenschap om de (aanstaande) ouders te vormen. Wist je bijvoorbeeld dat stress tijdens de zwangerschap invloed heeft op het DNA van het kind? Extra goed dus om klaar te staan met praktische hulp of een luisterend oor, want daar hebben we generatie op generatie nog veel plezier van.
Sinds 2020 wordt er in de gemeente Katwijk gewerkt met de Eigen Kracht Methode. Deze methode gaat over zelf de regie houden en het versterken van het informele netwerk, waarbij de mens centraal staat. De afgelopen 3 jaar heeft deze werkwijze centraal gestaan bij het project In-formeel Samen-werken. Bijna alle zorgprofessionals van zorgaanbieders Buurtzorg, Curadomi, DSV en Marente, alsook professionals van Welzijnskwartier en het Sociaal Wijkteam hebben de Eigen Kracht Methode in hun werk eigen gemaakt.
Tijdens deze workshop liet Hedda (trainer Eigen Kracht Methode) op een interactieve wijze de werkvorm zien, waarin zij de professionals in gemeente Katwijk getraind heeft. Aan de hand van een casus waarbij de deelnemers konden ervaren en inleven wat een familiegroepsbijeenkomst kan betekenen en tegen welke drempels je kan aanlopen in de praktijk.
Wat hebben we geleerd?
Hoe ga je om met weerstand en aannames? Tijdens de bespreking vanuit de diverse rollen zijn er handvatten geboden om met de meest bekende aannames en overtuigingen om te gaan via een andere manier van vragen stellen. Aannames en overtuigingen zoals ‘mijn kinderen en kleinkinderen hebben het al zo druk; die wil ik er niet mee belasten’ kunnen daarmee op een eenvoudige manier worden weggenomen.
In drie kwartier tijd heeft Hedda laten zien dat vanuit de Eigen Kracht Methode betrokkenheid vanuit het eigen (familie)netwerk geactiveerd kan worden om kwetsbare mensen ondersteuning te bieden. Professionals kunnen hierop vervolgens aansluiten.
Tijdens de inspiratiesessie over ervaringskennis vertelden Anne Leijs (Dare to Dream) en Verona Floor (Expex Lumen) openhartig over hun ervaringen binnen jeugdzorg, pleegzorg en passend onderwijs. Hun verhalen over hoop, veerkracht en wat écht werkt, raakten de aanwezigen diep. De kernboodschap: luister echt naar de cliënt – vooral naar het kind – en communiceer eerlijk en begrijpelijk. Door ervaringsdeskundigheid te verweven in werkprocessen, kunnen kleine aanpassingen een groot verschil maken. Samen leren, luisteren en verbinden – dát is de kracht van het maatschappelijk voorveld.
Tijdens de inspiratieworkshop Zorgzame Buurten, begeleid door Yvonne Haneman (Ground8) en Margreet Gillebaart (Welzijnskwartier), gingen bewoners, professionals en organisaties met elkaar in gesprek over één centrale vraag: hoe maken we samen een zorgzame buurt – en wat dragen we daar zelf aan bij? De sessie begon met een oefening over de verschillende rollen die mensen in de buurt vervullen. Al snel werd duidelijk: welke rol je ook hebt – bewoner, professional of vrijwilliger – iedereen maakt deel uit van het buurtweefsel. Deelnemers lieten zich inspireren door voorbeelden als voedselkastjes, ontmoetingsplekken en samenwerkingen tussen buurtinitiatieven, zoals een voedseltuin met een buurtkeuken. In themacirkels ontdekten zij wat hen persoonlijk raakt, met onderwerpen als ontmoeten & community, bewegen & gezondheid en kunst & cultuur als favorieten.
Daaruit ontstonden creatieve ideeën: van een adoptie-app die bewoners verbindt tot ouder-kind yoga, rouw- en verliesbijeenkomsten en een buurtbatterijcollectief voor duurzame energie. Iedereen kan bijdragen aan een zorgzame buurt – juist omdat iedereen bewoner is!
In deze sessie kregen de deelnemers informatie over wat onder basisvaardigheden wordt verstaan: lezen, schrijven, rekenen en digitale vaardigheden.
Het inspirerende en indrukwekkende verhaal van ervaringsdeskundige Yvonne Geers gaf inzicht in waar je dan mee te maken krijgt, zoals niet mee kunnen komen op school of het niet kunnen voorlezen aan een kind. Confronterend, maar ook motiverend om aan de slag te gaan om beter te leren lezen. Ook werd besproken wat de rol en het belang van het Taalhuis hierbij is.